ഹൈഡ്രജൻ ഇന്ധനമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യ ട്രെയിൻ ഡിസംബറിൽ പുറത്തിറങ്ങും. ഡീസലോ വൈദ്യുതിയോ ഇല്ലാതെ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഈ ഹൈഡ്രജൻ പവർ അത്ഭുതം ഇന്ത്യൻ റെയിൽവേയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഒരു പ്രധാന നാഴികക്കല്ലാണ്. 2030 ഓടെ "നെറ്റ് സീറോ കാർബൺ എമിറ്റർ" ആകുക എന്ന ലക്ഷ്യവുമായി ഒത്തു പോകുന്നതും, പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദ യാത്ര സൗകര്യത്തിന്റെ വളർച്ചയിലേക്കുമുള്ള സുപ്രധാന ചുവടുവെപ്പായി ഇതിനെ വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു.

ഹൈഡ്രജൻ ഉപയോഗിച്ച് പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഈ ട്രെയിൻ വൈദ്യുതി ഉൽപാദനത്തിന് വെള്ളം പ്രാഥമിക സ്രോതസ്സായി ഉപയോഗിക്കുന്നു. പരമ്പരാഗത ഡീസൽ അല്ലെങ്കിൽ ഇലക്ട്രിക് എഞ്ചിനുകളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, ഈ നൂതന ട്രെയിൻ പ്രൊപ്പൽഷന് ആവശ്യമായ വൈദ്യുതി ഉത്പാദിപ്പിക്കാൻ ഹൈഡ്രജൻ ഇന്ധന സെല്ലുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഹൈഡ്രജൻ ഇന്ധന സെല്ലുകൾ ഓക്സിജനുമായി സംയോജിപ്പിച്ച് വൈദ്യുതി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നു. ഇതിൽ നിന്നുള്ള ഉപോൽപ്പന്നം നീരാവിയും വെള്ളവും മാത്രമാണ്. ഇത് ദോഷകരമായ പുറന്തള്ളൽ പൂജ്യമാക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഭാവി ട്രെയിനുകളുടെ മാനദണ്ഡം ശുദ്ധ ഊർജ്ജത്തിൽ ഓടുന്ന ഈ ട്രെയിനുകളാവും എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.

ഹരിയാനയിലെ ജിന്ദ്-സോണിപത് റൂട്ടിൽ 90 കിലോമീറ്റർ ദൂരത്തിലാണ് ഹൈഡ്രജൻ ട്രെയിനിന്റെ പരീക്ഷണ ഓട്ടം നടക്കുകയെന്ന് ദി ഫിനാൻഷ്യൽ എക്സ്പ്രസ്സ് പത്രം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു. ഡാർജിലിംഗ്-ഹിമാലയൻ റെയിൽവേ, നീലഗിരി മൗണ്ടൻ റെയിൽവേ, കൽക്ക-ഷിംല റെയിൽവേ തുടങ്ങിയ പൈതൃക പർവത റെയിൽവേകളും ഇന്ത്യയിലെ പ്രകൃതിരമണീയവും വിദൂരവുമായ പ്രദേശങ്ങളിലുടനീളമുള്ള മറ്റ് റൂട്ടുകളും ഹൈഡ്രജൻ ട്രെയിനുകൾ ഓടിക്കുന്നതിനുള്ള പരിഗണനയിൽ വരുന്നതാണ്.

ട്രെയിൻ മണിക്കൂറിൽ 140 കിലോമീറ്റർ വേഗത കൈവരിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു, ഇത് യാത്രക്കാർക്ക് വേഗതയേറിയതും സുസ്ഥിരവും സുഖകരവുമായ യാത്ര വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. ഓരോ ഹൈഡ്രജൻ ഇന്ധന ടാങ്കും ഇന്ധനം നിറയ്ക്കുന്നതിന് മുമ്പ് 1,000 കിലോമീറ്റർ വരെ സഞ്ചരിക്കാൻ ട്രെയിനിനെ അനുവദിക്കും, ഇത് ഭാവിയിൽ ദൈർഘ്യമേറിയ റൂട്ടുകൾക്ക് അനുയോജ്യമാകും.

കാർബൺ പുറന്തള്ളൽ കുറയ്ക്കുന്നതിനും ഡീസൽ എഞ്ചിനുകൾ മൂലമുണ്ടാകുന്ന വായു മലിനീകരണം ഇല്ലാതാക്കുന്നതിനുമുള്ള ഇന്ത്യൻ റെയിൽവേയുടെ പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമാണ് ഹൈഡ്രജൻ ട്രെയിൻ. ഹൈഡ്രജൻ ഇന്ധന സെല്ലുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നത് കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡ്, നൈട്രജൻ ഓക്സൈഡുകൾ, കണികകൾ എന്നിവ പുറന്തള്ളുന്നത് ഒഴിവാക്കാൻ ട്രെയിനിനെ പ്രാപ്തമാക്കുന്നു.

പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദത്തിന് പുറമേ, ഹൈഡ്രജൻ പവർ ട്രെയിനുകൾ ഡീസൽ പവർ എഞ്ചിനുകളേക്കാൾ 60 ശതമാനം കുറവ് ശബ്ദം ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നു. രാജ്യവ്യാപകമായി 35 ഹൈഡ്രജൻ ട്രെയിനുകൾ പുറത്തിറക്കാൻ ഇന്ത്യൻ റെയിൽവേ പദ്ധതിയിടുന്നു.

ഹൈഡ്രജൻ ഇന്ധന സെല്ലുകൾ ഓക്സിജനുമായുള്ള രാസപ്രവർത്തനത്തിലൂടെ ഹൈഡ്രജൻ വാതകത്തെ വൈദ്യുതിയാക്കി മാറ്റുന്നു. വൈദ്യുതി ട്രെയിനിന്റെ മോട്ടോറുകളെ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നു, അതേസമയം പ്രതിപ്രവർത്തനത്തിന്റെ ഏക ഉപോൽപ്പന്നങ്ങൾ വെള്ളവും നീരാവിയുമാണ്. ഓരോ മണിക്കൂറിലും ആവശ്യമായ രാസപ്രക്രിയകൾക്കായി ട്രെയിനിന് ഏകദേശം 40,000 ലിറ്റർ വെള്ളം ആവശ്യമാണ്. ഈ ട്രെയിനുകളുടെ പ്രവർത്തനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനായി പ്രത്യേക ജല സംഭരണ സൗകര്യങ്ങൾ നിർമ്മിക്കും.

ഓരോ ഹൈഡ്രജൻ ട്രെയിനിന്റെയും വികസനത്തിന് 80 കോടി രൂപയാണ് ചെലവ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്. ട്രെയിനിന്റെ പ്രവർത്തനത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനായി ഹൈഡ്രജൻ സംഭരണ സൗകര്യങ്ങൾ, പ്രത്യേക ഇന്ധനം നിറയ്ക്കുന്ന സ്റ്റേഷനുകൾ എന്നിവ പോലുള്ള വിപുലമായ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ വികസനം നടക്കുന്നു. ഹൈഡ്രജൻ ഇന്ധന സെല്ലുകളുടെയും, പ്ലാന്റുകളുടെയും, പ്രാരംഭ പരീക്ഷണങ്ങളുടെയും അംഗീകാരങ്ങളുടെയും വിജയത്തോടെ 2030-ൽ നെറ്റ് സീറോ ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കുമെന്ന വിശ്വാസത്തിലാണ് ഇന്ത്യൻ റെയിൽവേ.

പരീക്ഷണ ഓട്ടത്തിന് ശേഷം, 2025 ഓടെ 35 ഹൈഡ്രജൻ ട്രെയിനുകൾ രാജ്യത്തിന്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിപ്പിക്കാൻ റെയിൽവേ പദ്ധതിയിടുന്നു.