നിർമിതബുദ്ധി എന്നും നിർമിതമായിത്തന്നെ നിലനിൽക്കും. അതിന് പാരസ്പര്യം സാധ്യമല്ല. മഹായാന 
ബൗദ്ധദർശനം മനുഷ്യചേതന എന്ന പരികല്പനയെത്തന്നെ അനുകൂലിക്കുന്നില്ല. ചേതനയുടെ അനുസ്യുതതയിലെ ഒരു സവിശേഷ അടര് മാത്രമാണത്. ലേഖനം പ്രൗഢമനോഹരം. മുഖവുരയുടെ ആധിക്യത്തെ ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ വൈപുല്യം കൊണ്ട് മറികടക്കമായിരുന്നു എന്ന് ചൂണ്ടിക്കാണിക്കട്ടെ. എങ്കിലും മലയാളഭാഷയ്ക്ക് ഈ ലേഖനം ഒരു മുതൽക്കൂട്ടാണെന്നത് നിസ്തർക്കമാണ്. അഭിനന്ദനങൾ. 